Jak zaplanować wakacyjną trasę elektrykiem po Europie?

Jak zaplanować wakacyjną trasę elektrykiem po Europie? Kompletny przewodnik kierowcy samochodu elektrycznego

Podróż samochodem elektrycznym po Europie jeszcze kilka lat temu była przygodą z nutką niepewności. Dziś jest to coraz bardziej wygodna forma przemieszczania się. Kontynent rozwija infrastrukturę ładowania szybciej, niż jakakolwiek inna część świata, a inteligentne aplikacje potrafią zaplanować trasę niemal co do kilometra. Nadal jednak dobrze przygotowany plan decyduje o tym, czy Twoja wyprawa będzie przyjemna, czy stresująca.

Ten poradnik pokazuje krok po kroku, jak zbudować trasę EV-friendly, na co zwrócić uwagę i jakich narzędzi używać, aby podróż przez Europę była płynna, nawet jeśli jedziesz pierwszy raz.


1. Poznaj realny zasięg swojego auta — ten „wakacyjny”, nie katalogowy

Zanim zaczniesz planować trasę, musisz wiedzieć, jak daleko naprawdę pojedziesz na jednym ładowaniu. Różnice między deklaracjami producenta a realiami sięgają 15–35%.

Dlaczego zasięg w podróży jest inny niż w mieście?
    •    jazda autostradowa = większy opór powietrza,
    •    wyższe prędkości = szybsze rozładowywanie baterii,
    •    klimatyzacja / ogrzewanie = dodatkowe 5–12% zużycia,
    •    bagaże i pasażerowie = +3–8%.

Generalna rekomendacja:
Na autostradzie zakładaj 70–80% katalogowego zasięgu jako realny.
Przykład: Jeśli auto ma 450 km WLTP, traktuj je jak 320–350 km zasięgu podróżnego.

To pozwoli planować ładowania z wyprzedzeniem i uniknąć niepotrzebnego stresu.


2. Planowanie trasy: kluczowa zasada – ładowanie między 10 a 80%

Szybkie ładowanie (DC) w Europie jest optymalne wtedy, gdy:
    •    zaczynasz ładować przy 10–20%,
    •    przerywasz ładowanie przy 75–80%.

Dlaczego?
Bo powyżej 80% większość samochodów drastycznie spowalnia moc ładowania, czasem nawet o 50–70%.

Przykład:
    •    20 → 80% (60% baterii): 20–30 minut
    •    80 → 100% (20% baterii): kolejne 25–35 minut

Moja Tesla Model 3, mimo wieku potrzebowała zaledwie 23 minut na to aby uzupełnić energię z 19% do 80%. ładowanie odbyło się na SuC Tesli w Brnie. Było naprawdę błyskawiczne. Jeśli jednak czekałbym i chciał naładować auto do 100% pojemności baterii, niestety musiałbym czekać kolejne 25 minut, a może nawet dłużej.

Zasada jest prosta. Im więcej energii znajduje się na baterii pojazdu, tym wolniejsze staje się ładowanie. Auto przyjmuje coraz mniejszą moc z ładowarki DC.

Dlatego bardziej opłaca się:
ładować częściej, ale krócej, niż rzadziej, ale do pełna.


3. Najlepsze aplikacje do planowania trasy EV

Europa ma świetny ekosystem aplikacji. Poniżej zestawienie, które warto znać i używać.

A Better Route Planner (ABRP)

Najdokładniejsze narzędzie do planowania tras EV — uwzględnia:
    •    model auta,
    •    styl jazdy,
    •    temperaturę,
    •    wiatr,
    •    wzniesienia terenu,
    •    typ ładowarek.

To absolutny „must have”.


PlugShare

Największa baza ładowarek w Europie — idealna do:
    •    sprawdzania opinii użytkowników,
    •    podglądu zajętości,
    •    potwierdzania realnej mocy stacji.


Chargemap

Świetna opcja, jeśli jedziesz po Europie Zachodniej.
Zawiera:
    •    zdjęcia stacji,
    •    raporty o sytuacjach awaryjnych,
    •    rekomendacje alternatywnych ładowarek.


Aplikacje operatorów nazwijmy ich regionalnych, choć prawie wszyscy starają się działać w całej, lub prawie całej Europie.

W trakcie wyprawy warto mieć aplikacje lub karty RFID:
    •    IONITY
    •    Allego
    •    Fastned
    •    EnBW / Mobility+ (Niemcy)
    •    Mer (Skandynawia)
    •    TotalEnergies (Francja)
    •    Orlen Charge i GreenWay (Polska i Europa Środkowa)

Te aplikacje często pokazują szczegóły, których brak w agregatorach.


4. Sieć ładowania w Europie – gdzie jest najlepiej, a gdzie planować ostrożniej?

Najlepiej rozwinięte kraje:
    •    Niemcy
    •    Holandia
    •    Francja
    •    Belgia
    •    Norwegia
    •    Szwecja

W tych krajach:
    •    stacje powyżej 150 kW są powszechne,
    •    większość tras ma dwie alternatywne ładowarki w promieniu 10–20 km,
    •    sieć IONITY i Fastned jest bardzo gęsta.

Kraje „średnie” (dobrze, ale nie idealnie):
    •    Austria
    •    Włochy północne
    •    Czechy
    •    Hiszpania

Tu nadal jest komfortowo, ale warto planować z wyprzedzeniem.


Kraje wymagające większej ostrożności:
    •    Włochy południowe, coś o tym wiem. Podróż na Sycylię to niezapomniane wrażenie i nieco obaw o znalezienie ładowarki. Choć tragedii nie było.
    •    Bałkany (Chorwacja jest OK, ale Serbia, Macedonia, Albania wymagają ostrożności)
    •    Niektóre regiony Polski Wschodniej
    •    Portugalia poza wybrzeżem

W tych rejonach:
    •    planuj ładowanie przy 25–30%,
    •    zawsze miej „stację zapasową”.

5. Jak zbudować idealną trasę — krok po kroku

Krok 1. Ustal rytm jazdy i przerw

Najbardziej efektywny schemat w EV to:
    •    jazda 2–2,5 h,
    •    ładowanie 20–30 min.

To naturalnie wpisuje się w przerwy regeneracyjne dla kierowcy. Nawet stare navigacje, jak TomTom, zalecały przerw co 2 godziny jazdy. Ja zazwyczaj robię od 200, do maksymalnie 300 km i zatrzymuje się aby doładować auto, chwilę odpocząć, napić się kawy, czy wypuścić psa aby zrobił to, co psy muszą zrobić:)


Krok 2. Wybierz stacje 150–350 kW na trasach głównych

Dla większości aut:
    •    ładowarki 50 kW są za wolne na długie trasy,
    •    100–150 kW wystarczą,
    •    200–350 kW są idealne — nawet jeśli Twój samochód nie przyjmuje maksymalnej mocy.

Dlaczego?
Bo stacje wysokiej mocy zwykle są:
    •    nowe,
    •    lepiej utrzymane,
    •    mają więcej stanowisk,
    •    są zlokalizowane przy dużych parkingach lub strefach usług.


Krok 3. Zawsze planuj „backup charger”

Każda zaplanowana ładowarka powinna mieć:
    •    alternatywę A w promieniu < 10 km,
    •    alternatywę B w promieniu < 20–30 km.

To standard praktyk EV-driverów w całej Europie. Dziś nie jest to już wielki problem. Auta często prowadzą nas jak po sznureczku od stacji A do stacji B, aż dojedziemy do celu. Problem stanowią kraje za słabą infrastrukturą. Tam często wpadamy w, nazwijmy to, lekką panikę. Nie przyznając się oczywiście przed żoną, że coś może być nie tak. I niestety możemy mieć problemy z doładowaniem naszego EV.


Krok 4. Hotel z AC 11–22 kW = oszczędność godzin

Stacje ładowania w czeskim Grand Hotel Pupp w Karlovych Varach. Robią super "robotę",za niewielkie pieniądze. 1 kWh kosztuje tu 1,70 zł. A doładowanie to koszt zazwyczaj 60-70 złotych. Czyli dość rozsądnie, jak na hotelowe standardy.
Nocne ładowanie w hotelu to złoto, szczególnie gdy trafimy na wersję darmowego ładowania dla gości hotelu. Darmowa opcja to co prawda rzadkość, ale znamy takie hotele w całej Europie.

Pozwala:
    •    uniknąć porannego postoju,
    •    rozpocząć dzień od 100%,
    •    jechać dłużej bez pierwszej przerwy.

Tip: filtruj Booking.com i Airbnb po frazach:
    •    “EV charger”
    •    “Type 2”
    •    “Wallbox”
    •    “Ladestation”
    •    “Bornes de recharge”


Krok 5. Korzystaj z PlugShare przed każdym ładowaniem

Dlaczego to takie ważne?

PlugShare jest jedynym miejscem, gdzie codziennie użytkownicy dodają:
    •    czy stacja działa,
    •    czy nie ma zatorów,
    •    jaką realną moc oddaje ładowarka,
    •    czy jest blokada parkingu,
    •    czy coś zostało uszkodzone.

W długiej podróży to bezcenne.


6. Jak obniżyć koszty — czyli gdzie ładować, by nie przepłacić?

Typowa cena szybkiego ładowania w Europie (DC):
    •    0,35–0,45 €/kWh — tanio, Hiszpania / Niemcy / część Francji
    •    0,50–0,69 €/kWh — standard, większość Europy
    •    0,70–0,89 €/kWh — drogo, stacje premium lub sieci autostradowe

Najtańsze kraje na ładowanie:
Hiszpania, Estonia, Niemcy poza autostradami.

Najdroższe kraje:
Włochy, Szwajcaria, niektóre miejsca we Francji na autostradach.

Pro tip:
Jeśli masz możliwość — ładuj się przy supermarketach (Lidl, Kaufland, Intermarché), często mają znacznie niższe ceny niż stacje przy autostradach. A jeśli Twój hotel tranzytowy znajduje się niedaleko na przykład austriackiego Lidla, możesz załapać się na ładowanie AC, nawet za 0,19 euro. To bardzo tanio, choć nie trwa 30 minut a kilka godzin, jak w domu.

0,80 złotego za kWh, to zdecydowanie interesująca oferta. 

Podsumowanie: podróż EV po Europie jest łatwiejsza, niż myślisz

Europa rozwija infrastrukturę ładowania szybciej niż kiedykolwiek, a przygotowane trasy są intuicyjne, przewidywalne i — co najważniejsze — komfortowe.

Jeśli:
    •    znasz realny zasięg auta,
    •    planujesz ładowania 20–80%,
    •    korzystasz z odpowiednich aplikacji,
    •    masz backup na każdą stację, to...

road trip EV po Europie, jest nie tylko możliwy, ale zwykle przyjemniejszy i tańszy niż podróż autem spalinowym. Co przetestowaliśmy wielokrotnie sami, odwiedzając takie kraje jak Francja, Włochy, Chorwacja, czy Austria.